Woordenboek

Bacteriën

Bacteriën zijn piepkleine beestjes die je met het blote oog niet kunt zien. Dat kan alleen door een microscoop.
Sommige bacteriën zorgen ervoor dat je ziek wordt. Daarom worden spullen in de operatiekamer steriel gemaakt. Dat wil zeggen dat alle bacteriën worden gedood.

Beademingsmachine

Soms moeten kinderen geholpen worden met ademen of kunnen ze zelf helemaal niet ademen (bijvoorbeeld omdat ze onder narcose zijn). Dan kom je aan een beademingsmachine te liggen.
Je krijgt dan een buisje (tube) in je luchtpijp. Kinderen die aan een beademingsmachine liggen, liggen vaak op de Intensive Care Kinderen.

Beenmerg/beenmergtransplantatie

Beenmerg is een zachte massa die binnenin je beenderen (botten) zit. In het beenmerg worden drie soorten cellen gemaakt. De rode en witte bloedcellen en je bloedplaatjes. Alle cellen hebben een aparte, hele belangrijke functie.
Bij sommige kinderen is dit beenmerg niet gezond. Het moet dan vervangen worden. Je krijgt dan een beetje beenmerg van iemand anders ingespoten. Dit heet een beenmergtransplantatie.

Biopsie

Dit is een klein stukje weefsel dat de dokter onder de microscoop bekijkt.

Blinde darm

Je blinde darm is een wormvormige uitstulping van je dikke darm. Die vind je rechtsonder in je buik. Een moeilijk woord voor blinde darm is appendix.

Bloed

In je bloed zitten drie verschillende soorten cellen. De belangrijkste zijn de rode bloedcellen. Deze zorgen ervoor dat er zuurstof door je lichaam wordt gepompt.
De witte bloedcellen zijn de soldaten van je lichaam, zij proberen alle zieke cellen te doden. De bloedplaatjes hebben ook een belangrijke taak. Heb je een wondje, dan zorgen zij ervoor dat er weer een korstje op komt.

Bloeddruk

Je hart zorgt ervoor dat het bloed door je hele lichaam stroomt. Met een bepaalde kracht pompt hij het bloed door je hele lichaam. Die kracht kun je meten en noem je bloeddruk.

Bloedgroep

Niet iedereen heeft hetzelfde bloed. Er zijn acht verschillende bloedtypes, de zogenaamde bloedgroepen. Dit zijn: O+, O-, A+, A-, B+, B- AB+, en AB-. De + spreek je uit als positief en - als negatief. In Nederland hebben de meeste mensenbloedgroep O+ of A+. Het is belangrijk dat een dokter weet welke bloedgroep je hebt. Want als je bloed nodig hebt, mag je alleen bloed hebben dat past bij jouw bloedgroep. Verkeerd bloed is namelijk niet goed voor je.

Bloedtransfusie

Bij een bloedtransfusie krijg je via een infuus bloed van iemand anders. Dat zit in een grote zak en gaat via een slangetje en een naald je arm in. Dit is soms nodig bij ernstige bloedarmoede. Dus als je heel veel bloed hebt verloren.

Cel

Mensen, dieren en planten zijn opgebouwd uit cellen. Dit zijn de allerkleinste levende deeltjes waaruit we bestaan. Elke cel heeft een eigen taak.
Zo zijn er bloedcellen, spiercellen, botcellen, etc. Er worden steeds weer nieuwe cellen aangemaakt. Dat is nodig, want je wordt groter, dus bestaat je lichaam uit meer cellen.
Wanneer je je hebt geschaafd, zijn er huidcellen verdwenen. Het wondje gaat bloeden. Door de aanmaak van nieuwe huidcellen komt er een nieuw velletje op het wondje dat zo weer geneest.

Chemotherapie

Het gebruik van medicijnen om kankercellen te doden.

Chirurg

Dit is een dokter die kinderen opereert.

Chronisch

Wanneer een ziekte lang duurt en/of steeds weer terugkomt, noemen we dat een chronische ziekte.
Sommige chronisch zieke kinderen worden namelijk nooit helemaal beter. Net als andere kinderen in het ziekenhuis gaan ze naar huis als ze zich beter voelen. Dat betekent voor deze kinderen alleen niet dat ze genezen zijn. Het kan zijn dat ze binnen een paar weken opnieuw naar het ziekenhuis moeten.

Co-assistent

Een co-assistent is iemand die leert voor dokter. Het ziekenhuis is zijn/haar school.

Conditie

Je conditie geeft aan hoe fit je bent. Je conditie kan goed of slecht zijn. Heb je een goede conditie, dan ben je fit en niet snel moe. Bijna alle zieke kinderen hebben een slechte conditie. Door fysiotherapie proberen ze hun conditie te verbeteren.

CT-scan

CT betekent 'Computed Tomography'; dit is Engels en betekent dat een röntgenbuis en een computer beelden maken van je lichaam. Die beelden zien er uit als plakjes.
Wat gebeurt er precies? Je ligt op een onderzoekstafel die langzaam beweegt door een korte tunnel. Het onderzoek duurt maar een paar minuten. Soms krijg je vooraf een infuusje ingebracht omdat er een speciale vloeistof (contrastvloeistof) moet worden ingespoten. Dit zorgt ervoor dat de dokter bepaalde weefsels beter kan zien. Voor uitleg en informatie kijk op www.whizzieweetdeweg.nl

Dagbehandeling

ls je voor een ingreep naar het ziekenhuis gaat, blijf je lang niet altijd slapen. Bij bepaalde behandelingen, operaties of onderzoeken mag je 's avonds weer naar huis. Je gaat dan naar een speciale afdeling die heet de Dagbehandeling.

Darmen

Darmen zorgen voor de vertering van alles wat je eet en drinkt. Eerst halen ze alle voedingsstoffen uit je eten. Alles wat je niet meer nodig hebt (afvalstoffen) en wat je niet kunt verteren gaat via, je poepgaatje, weer uit je lichaam.

Dermatoloog / allergoloog

Een dermatoloog is een dokter die kinderen met huidziekten behandeld.

Diëtiek

Op de afdeling Diëtiek weten ze alles over eten. De mensen die hier werken (Diëtisten) weten precies wat iemand wel en beter niet kan eten. Als je je aan speciale regels moet houden met eten dan heb je een dieet.

Diëtisten

De mensen die op de afdeling Diëtiek werken weten alles over eten. Ze kunnen jou precies vertellen wat je wel en wat je niet moet eten. Dat heet een dieet. Samen met je ouders bespreken jullie hoe je ondanks je dieet toch nog lekker kunt eten.

Diagnose

Als je ziek bent gaat de dokter je helemaal onderzoeken. Alleen zo komt hij erachter wat je precies hebt. Als hij eenmaal gevonden heeft waar je last van hebt stelt hij een diagnose. Diagnose is dus een duur woord voor de ziekte of aandoening die jij hebt.

Dialyse

Gezonde nieren halen de afvalstoffen uit je bloed zonder dat je het merkt. Een voorbeeld hiervan is je urine. Hierin zitten allemaal afvalstoffen die je lichaam niet nodig heeft. Als je nieren niet goed meer werken heb je dialyse nodig. Dialyse betekend dat afvalstoffen uit je bloed gehaald worden. Dat kan op twee verschillende manieren gebeuren:
1. In het ziekenhuis (hemodialyse). Hier spoelt een grote machine je bloed. Via een infuus in je arm gaat je bloed een machine in. Hier wordt het gespoeld en het schone bloed gaat weer terug je lichaam in.

2. Thuis. (peritoneaal dialyse) Via een slangetje loopt 's nachts steeds een beetje water in en uit je buik. Dat water neemt de afvalstoffen mee en laat schoon bloed achter.

Dokter

Als je in het ziekenhuis ligt, krijg je te maken met verschillenden dokters en arts-assistenten (de helpers van de arts). Er is altijd één dokter die je vaker ziet en die jou en je ouders van de behandeling op de hoogte houdt. Het kan zijn dat de operatie door een andere dokter wordt gedaan dan de dokter die je in de polikliniek onderzocht heeft. De twee dokters hebben dan natuurlijk wel goed met elkaar overlegd.

Donor

Een donor is iemand die iets van zijn lichaam aan een ander geeft. Sommige mensen hebben bijvoorbeeld een nieuwe nier of beenmerg nodig. Een donor 'geeft' dit aan die persoon. Er bestaan ook bloeddonoren, dat zijn mensen die bloed geven.

Doorlichten

Op de röntgenafdeling kunnen ze beelden maken van de binnenkant van je lichaam om uit te zoeken wat er precies met je aan de hand is. Met grote fotoapparaten en computers kunnen ze zo door je heen kijken. Heb je pijn aan een arm of een been? Dan kan er een röntgenfoto gemaakt worden. Gaan ze je grondig onderzoeken, dan zeggen ze soms ook "We gaan je eens grondig doorlichten". Dat noem je een gezegde.

Doorverwijzen

Als je huisarts zegt dat je naar een speciale dokter in het ziekenhuis moet.

ECG

ECG is een afkorting van Electro Cardio Gram. Met dit onderzoek kijken we of je hart goed werkt. Je krijgt een heleboel plakkertjes op je borst. Hier zitten draadjes aan vast die naar een speciaal apparaat gaan. Ieder draadje is verbonden met een pennetje. Al die pennetjes maken op een vel papier een tekening van de werking van je hart.

Echo

Met een echo kan de dokter binnen in je lichaam kijken. Een echo-apparaat (echo is het geluid dat weerkaatst wordt) is een computer met een microfoon. De microfoon stuurt voor ons niet hoorbare geluiden je lichaam in. Die geluiden worden weerkaatst op de organen en weefsels in je lichaam en weer opgevangen door de microfoon. De computer maakt hier zwart/wit beelden van. Op de microfoon doet de dokter wat warme gel, zodat het microfoontje zachtjes over je huid glijdt. Het onderzoek doet helemaal geen pijn, soms kietelt het een beetje. In de onderzoekskamer is het altijd een beetje donker, zodat de dokter de beelden goed kan zien op het computerscherm. Maar, we doen wel gezellige schemerlampjes aan.

EEG

Je hersenen sturen veel boodschappen naar de rest van je lichaam. Bijvoorbeeld dat je hart moet blijven kloppen of dat je iets vastpakt. Ook als je hand per ongeluk een hete pan aanraakt, zijn het de gevoelszenuwen die zeggen 'Pas op, dat gaat pijn doen'.
Je hersenen zijn dus altijd bezig. Die activiteit noem je elektrische activiteit en kan gemeten worden. Dat gaat via een onderzoek waarbij je allemaal plakkertjes (elektroden) op je hoofd krijgt. Ieder plakkertje krijgt signalen uit een deel van je hersenen. Deze signalen gaan naar een computer. Zo kan de dokter zien of er ergens in je hersenen iets niet goed werkt. Dit onderzoek heet een EEG. Dat is een afkorting van Electro Encephalo Gram.

EHBO

EHBO staat voor Eerste Hulp Bij Ongelukken. In een EHBO-cursus leer je wat je moet doen bij grote en kleine ongelukken of als iemand plotseling heel erg ziek wordt. Het is echt eerste hulp. De hulp die je geeft voordat een dokter het van je overneemt.

Elektroden

Dit zijn metalen dopjes met draadjes eraan. Deze kunnen op je hoofd of op je borst geplakt worden en worden verbonden met een machine. Je lichaam geeft signalen die door de metalen dopjes worden opgevangen en via de draadjes worden doorgegeven aan een computer. De computer zet die signalen om in lijntjes. Aan die lijntjes kan de dokter of laborant zien hoe het met je gaat.

EMLA-crème

Deze crème verdooft de huid. Het wordt gebruikt als je een prik krijgt of als er bijvoorbeeld een wratje weggehaald wordt. Voordat de dokter iets gaat doen wordt er een dikke klodder crème op de huid gesmeerd met daarover een pleister zodat de zalf goed kan intrekken.

Endocrinoloog

Een endocrinoloog is een dokter die zich met stofwisselingsziekten en hormonen bezighoudt. Hormonen zorgen ervoor dat je groeit (groeihormoon) maar ook dat je van jongen een man of van meisje een vrouw wordt.

Ergotherapie

Door een ziekte of ongeluk kun je problemen hebben met spelen of jezelf verzorgen. Dingen die je eerst heel normaal vond zoals tandenpoetsen, kunnen nu misschien heel erg moeilijk zijn. Misschien gaat het op school ook wel anders als je gewend was. Samen met de ergotherapeut bekijk je op welke manier je je normale manier van leven weer kunt oppakken. Dit doe je door heel veel te oefenen samen met de ergotherapeut. Zo krijg je alles weer onder de knie. Dat oefenen doe je in het ziekenhuis, thuis of op school.

Fistel

Een abnormale verbinding of opening tussen twee organen (bijvoorbeeld je darm en blaas) of van een orgaan naar de buitenkant van je lichaam (bijvoorbeeld van je darm naar de huid). Het kan ook een verbinding tussen een ader en een slagader in je arm zijn. Door deze verbinding word je ader op die plek dik zodat er veel bloed door kan stromen. Dit wordt onder andere gebruikt bij hemodialyse. Door met een naald je shunt aan te prikken kun je worden aangesloten op een kunstnier die je bloed zuivert. Zie ook Hemodialyse / Kunstnier.

Foniatrie

De mensen op de afdeling Foniaterie weten alles over spraak en de manier waarop je je stem gebruikt. Heb je moeite met praten of problemen met je spraakorganen. Dan word je hier onderzocht en behandeld.

Fysiotherapie

Door fysiotherapie leren kinderen door oefeningen en massage beter bewegen. De fysiotherapeut kan je ook helpen met het verbeteren van je conditie.

Gastro-enteroloog

Een Gastro-enteroloog is een dokter die alles weet van ziektes van je maag, darmen en lever.

Geestelijke verzorging

De mensen van de geestelijke verzorging zijn de pastor, de imam, de dominee en de humanitair werker. Zij zijn in het ziekenhuis voor jou en je ouders als je met iemand wilt praten over problemen die te maken hebben met geloof of morele kwesties.

Geïsoleerd

Je ligt alleen op een kamer. Alleen mensen die een schort en handschoenen dragen mogen naar binnen.

Genen

Dit zijn stofjes die informatie bevatten over alles wat je van je ouders en voorouders erft aan eigenschappen. Voorbeelden hiervan zijn de kleur van je ogen, de kleur van je haar, of je snel bruin wordt of niet en de kleur van je huid. Ook je talenknobbel kun je van je ouders hebben of je talent voor rekenen.

Genetica

Genetica is het moeilijk woord voor erfelijkheidsleer. Je lichaam bestaat uit veel organen (bijvoorbeeld je hart) en die bestaan weer uit heel veel kleine onderdelen, de cellen. Je lichaam begon met groeien uit één enkele cel. Dat was een eicel van je mama, die bevrucht werd door een zaadcel van je papa. In die eicel of zaadcel gaven zij allebei erfelijke eigenschappen aan je mee. Erfelijke eigenschappen zijn de boodschappen die de allereerste cel nodig heeft om te weten hoe die tot een mens moet groeien. Erfelijke eigenschappen worden ook genen genoemd.
Je erft dus al je genen van je ouders en daarom lijk je op hen in hoe je er uit ziet, hoe je je gedraagt en waar je goed in bent. Als er een afwijking in het erfelijke materiaal zit, kun je de erfelijke boodschap voor een ziekte meekrijgen. Erfelijkheidsleer is de wetenschap die uitzoekt hoe erfelijke eigenschappen en ziekten worden doorgegeven van ouders aan kinderen.

Gewrichten

Een gewricht is een plek waar je je lichaam kunt buigen. Knieën, ellebogen, polsen en enkels zijn gewrichten.

Gipskamer

Op deze afdeling kom je als een lichaamsdeel, bijvoorbeeld je arm of je been, in het gips gezet moet worden. De gipskamers van het Emma Kinderziekenhuis AMC zien er heel mooi uit. Alsof je onderwater bent.

Gynaecologie

Op deze afdeling werken de gynaecologen (vrouwendokters) die zich bezighouden met alles wat met de voortplantingsorganen (organen die nodig zijn om een kindje te krijgen) van de vrouw te maken heeft.

Hartcatherisatie (hartoperatie)

Hartcatherisatie is een moeilijk woord voor een hartoperatie. Tijdens een operatie wordt er een soort slangetje in een bloedvat ingebracht. Dit slangetje wordt zover doorgeduwd totdat het bij het hart in de buurt komt. Met een beetje contrastmiddel worden dan röntgenfoto’s gemaakt. Zo kun je kijken of er iets mis is.
Dat slangetje is heel handig. Je kunt er namelijk ook kleine operaties aan het hart door doen.

Hematoloog

De dokter die alles van bloed weet. Hier kom je als je een bloedziekte hebt of problemen hebt met de aanmaak van je bloed.

Hemodialyse

Gezonde nieren halen de afvalstoffen uit je bloed zonder dat je het merkt. Een voorbeeld hiervan is je urine. Hierin zitten allemaal afvalstoffen die je lichaam niet nodig heeft. Als je nieren niet goed meer werken heb je dialyse nodig.
Dialyse betekent dat afvalstoffen uit je bloed gehaald worden.Dat kan op twee verschillende manieren gebeuren. Hemodialyse is er een van. Hiervoor ga je naar het ziekenhuis waar een grote machine je bloed spoelt. Dat neemt ongeveer drie uur in beslag en moet soms wel vier keer in de week gebeuren. Gelukkig is er genoeg afleiding op de dialyseafdeling. Zie ook dialyse en peritoneaal dialyse.

Heparine

Dit is een stofje/medicijn dat ervoor zorgt dat je bloed minder makkelijk stolt.

Hormonen

Hormonen zijn stoffen die door klieren in de bloedbaan worden uitgescheiden. Zij zorgen er bijvoorbeeld voor dat je groeit (groeihormoon) of dat je van jongen een man en van meisje een vrouw wordt (geslachtshormonen).

Hormoontest

Soms is het zelfs na een bloedprik niet meteen duidelijk of er een tekort is aan bepaalde hormonen. In dat geval wordt wel eens een hormoontest gedaan, bijvoorbeeld een groeihormoontest. Dit houdt in dat er een infuus wordt ingebracht waaruit, na inspuiting van een stimulerende stof, een aantal malen bloed afgenomen wordt voor hormoononderzoek.

Immunoloog/reumatoloog

Dit is een dokter die alles weet over je afweersysteem en de afweer van het lichaam tegen infecties. Ook weten ze alles en over reuma dat is een ziekte aan de gewrichten.

Infantiele encefalopathie

Infantiele encefalopathie is een aangeboren ziekte, waardoor je verstandelijk erg achterblijft in ontwikkeling. Dit gaat vaak samen met lichamelijke handicaps.

Infectie

Je krijgt een infectie als ziektekiemen - zoals een bacterie of virus - je lichaam binnendringen en zich daar vermenigvuldigen. Heb je een infectie in een wond, dan gaat die wond ontsteken.

Infuus

Een infuus is nodig om vloeibaar voedsel of medicijnen in je lichaam te krijgen als je ziek bent. Dit gaat met een slangetje met een holle naald erin. Meestal wordt het infuus in een ader in je hand of arm aangebracht. De prik van het inbrengen van het infuus kan pijn doen, hiervoor krijg je van te voren een klodder zalf, EMLA, op je hand en/of arm geplakt, zodat je de prik minder goed voelt. De holle naald gaat na het prikken uit je hand of arm, alleen het buisje blijft over. Hierop wordt een lijn aangesloten waarmee je vocht en medicijnen kunt krijgen.

Intensive Care

Intensive Care betekent intensieve zorg. Als je op de Intensive Care Kinderen ligt word je heel intensief behandeld en verpleegd door speciaal hiervoor opgeleide artsen en verpleegkundigen.

Interne Geneeskunde

De Interne Geneeskunde behandeld ziektes aan bijvoorbeeld je organen waarbij je niet geopereerd hoeft te worden. Een voorbeeld is een longontsteking.

Kaakchirurg

De dokter die je kaak opereert heet kaakchirurg.

Kinderarts

Een dokter die alles weet over ziektes bij kinderen noem je een kinderarts.

Kinderchirurg

Bij de kinderchirurg kom je als je aan een bepaald orgaan geopereerd moet worden. Bijvoorbeeld aan je darm, lever, maag of blinde darm.

Klinische genetica

Op deze afdeling werken de mensen die zich bezighouden met alles wat te maken heeft met erfelijkheid (dat wat je van je familie geërfd hebt) en ziektes.

KNO

KNO staat voor keel, neus en oor. Op deze afdeling werken de keel-, neus- en oorartsen. Hier kom je terecht als je amandelen geknipt moeten worden of als je buisjes in je oren krijgt.

KNO-arts

De dokter die kinderen opereert aan hun keel, neus of oren heet een KNO-arts.

Kunstnier

Een kunstnier is een apparaat met honderden kleine buisjes, waar het bloed doorheen stroomt. De wanden van deze buisjes zijn van een heel dun, gedeeltelijk doorlaatbaar, vlies gemaakt. Alleen de stoffen die uit het bloed gehaald moeten worden, kunnen door het vlies, de andere niet. Aan de andere kant van het vlies stroomt de dialysevloeistof. Deze vloeistof neemt de afvalstoffen uit het bloed op.

Laboranten

Laboranten werken op het laboratorium. Als er in het priklab bloed van je afgenomen is, gaat dat in buisjes naar het laboratorium. In het laboratorium wordt je bloed door de laboranten onderzocht. Zie ook Laboratorium.

Laboratorium

In het laboratorium werken de laboranten. Een laboratorium is een ruimte waar proeven worden gedaan. Ook worden er stoffen, zoals bloed en urine, onderzocht met microscopen. Zie ook Laboranten.

LHRH-test

Met een LHRH-test wordt onderzocht of je al in de puberteit bent. Er wordt dan een infuusnaaldje in je hand of arm ingebracht. Via het infuus wordt dan de stof LHRH ingespoten. Uit dit slangetje wordt ongeveer elke 30 minuten bloed afgenomen. Na 1,5 uur is het onderzoek klaar.

Logopedist

Als je problemen hebt met praten, dan bekijkt een logopedist samen met jou en je ouders op wat voor manier je je wel duidelijk kunt maken. Dit kan bijvoorbeeld door hulpmiddelen tijdens het praten, maar ook door praten met een apparaat of plaatjesboek. Wanneer je moeite hebt met eten en drinken – als je je bijvoorbeeld vaak verslikt – dan kan de logopedist ook kijken hoe dit opgelost kan worden.

Longontsteking

Dit is een ontsteking aan één of beide longen. Als de longontsteking veroorzaakt wordt door een bacterie dan wordt dit behandeld met medicijnen (antibiotica).

Maatschappelijk werker

De psycholoog is iemand in het ziekenhuis waar je mee kunt praten. Voor je ouders/ verzorgers is er ook zo iemand: de maatschappelijk werker. Hij (of zij) kan met je ouders praten over de dingen die zij moeilijk vinden of waar zij zich zorgen over maken. Hij of zij kan hen ook helpen met praktische zaken rondom je ziekte. Bijvoorbeeld vrij krijgen van hun werk, het regelen van reiskostenvergoedingen of het regelen van aanpassingen in jullie huis.

Medisch analisten

Soms moet je bloed onderzocht worden. Dat gebeurt door wat bloed uit je arm of vinger te nemen door een prik. Het bloedprikken gebeurt door medisch analisten van het laboratorium. Zij zijn speciaal opgeleid in het bloedprikken bij kinderen.

Metabole aandoening

Als een kind problemen heeft met de stofwisseling noemt de dokter dat een metabole aandoening.

Mondheelkunde

Tandartsen, kaakchirurgen en mondhygiënisten vertellen je hoe je je gebit zo goed mogelijk kunt verzorgen en maken het schoon. Deze mensen werken op de afdeling mondheelkunde en samen verbeteren ze je gebit.

Mondmasker

In sommige ruimtes van het ziekenhuis moet de lucht heel schoon blijven. Ga je hier naar binnen, dan moet je een mondmasker. Een voorbeeld van zo een ruimte is de operatiekamer. Naast een mondmasker krijg je ook nog een schort voor en een gekke muts op.

Monitor

Een monitor is een klein computer/beeldscherm dat naast of achter je bed hangt. Je bent daaraan met een aantal draadjes met plakkers verbonden. Op de monitor kan de arts of verpleegkundige een aantal dingen aflezen die bij jou gemeten worden. Zoals je hartslag, je bloeddruk, je ademhaling en de hoeveelheid zuurstof in je bloed.

MRI

MRI betekent 'Magnetic Resonance Imaging'. Een MRI maakt gebruik van een krachtige magneet en radiogolven om computerbeelden te maken van de binnenkant van je lichaam. Van bijna elk lichaamsdeel kunnen op deze manier beelden gemaakt worden. Het is dus anders dan een rontgenfoto of een CT-scan. Dit onderzoek is niet gevaarlijk voor je lichaam en het doet geen pijn, maar het kan wel lang duren (ongeveer 40 minuten). Het is ontzettend belangrijk dat je heel goed stil ligt tijdens het onderzoek, anders zijn de beelden bewogen. Het apparaat maakt veel lawaai, daarom krijg je oordopjes in en een koptelefoon op. Als je een leuke CD met muziek meeneemt, dan kun je die beluisteren. Wil je meer informatie over MRI en hoe het onderzoek verloopt? Voor uitleg en informatie kijk op www.whizzieweetdeweg.nl

Narcose

Narcose wordt gebruikt bij een operatie. Met medicijnen of gas dat via een kapje wordt gegeven wordt je in slaap gemaakt zodat je niets van de operatie merkt.

Nefroloog

Deze dokter houdt zich bezig met ziekten van de nieren.

Neonatologie

Op deze afdeling worden te vroeg en/of te klein geboren kinderen verzorgd.

Neurologie/neurologische aandoening

Hier worden kinderen met problemen in de hersenen, zenuwen, het ruggenmerg of de spieren onderzocht.

Nieren

Je nieren zijn een belangrijk onderdeel van je lichaam; je hebt twee nieren. Ze liggen diep in je buik en lijken op bonen. Nieren zijn zo groot als de vuist van je hand. Je nieren zorgen ervoor dat het vocht dat je niet nodig hebt uitgeplast wordt. Samen met de plas ruimen je nieren ook de afvalstoffen van je lichaam op (het zijn eigenlijk een soort wasmachines). Naast het schoonmaken van je lichaam zijn de nieren ook belangrijk bij het regelen van je bloeddruk in je lichaam en de aanmaak van je bloed.

Oncologie

Dit is een ander woord voor kanker. Kanker betekent dat er kwaadaardige cellen groeien in bijvoorbeeld je bloed (leukemie), in een spier of ander orgaan die daar niet horen te groeien. Het is te vergelijken met onkruid; het groeit er, maar eigenlijk hoort het er niet. Daarom moet je het gaan bestrijden met medicijnen (chemotherapie), bestraling (radiotherapie) of soms alleen maar met een operatie (chirurgie).

Ontsmetten / ontsmettingsdoekje

Als een stukje van je huid wordt afgeveegd met een doekje waarop speciale vloeistof zit die je huid extra goed schoonmaakt, wordt dat stukje huid ontsmet.

Oogarts

De dokter die alles weet over je ogen en zien.

Operatie

Bij een operatie maakt een chirurg (operatiedokter) met behulp van medische instrumenten een snee in je lichaam. Dit doet hij of zij om je van binnen beter te maken. Soms wordt er een stukje uit je lichaam gehaald, bijvoorbeeld bij een blindedarmoperatie. Soms wordt er een lichaamsdeel vervangen, zoals bij een niertransplantatie. Dan wordt een niet goed werkende nier vervangen door een nieuwe nier. Voor een operatie ga je meestal onder narcose. Dat is een speciale slaap waardoor je niets van de operatie voelt. Je kunt ook gedeeltelijk verdoofd worden. Dan blijf je wakker en is alleen het stukje dat geopereerd moet worden verdoofd, zodat je er niets van voelt.
Zie ook Narcose / Anesthesie

Opname

De officiele naam voor slapen in een ziekenhuis.

Orthodontist

De dokter die zich bezighoudt met het verbeteren van de stand van tanden en kiezen, zonder te opereren.

Orthopedie

Voor kinderen die een botafwijking hebben.

Orthopeed

De dokter die zich bezighoudt met alles wat te maken heeft met operaties aan het bewegingsapparaat van je lijf zoals knieën, voeten, rug.

Pedagogisch medewerker

Als je in het ziekenhuis komt voor een onderzoek of operatie dan weet je meestal niet wat er gaat gebeuren. De medisch pedagogisch medewerker is er speciaal voor jou om je te vertellen en te laten zien wat er gaat gebeuren, bijvoorbeeld aan de hand van fotoboeken, echte spullen uit het ziekenhuis of een dvd. Zij kan je ook vertellen wat je zelf kunt doen om alles zo prettig mogelijk te laten verlopen. Als je langer in het ziekenhuis blijft zorgt zij ervoor dat je kunt spelen, knutselen of een spelletje kunt doen in de speelkamer of dat je naar het theater of de kookavond kan.

Peritoneale dialyse

Dialyse betekent dat afvalstoffen uit je bloed gespoeld moeten worden. Gezonde nieren halen de afvalstoffen uit je bloed zonder dat je het merkt. In je plas zitten de afvalstoffen die je nieren uit je bloed hebben gehaald. Dit kan op twee manieren. Door met een machine je bloed te spoelen (dat gebeurt een paar keer per week in het ziekenhuis en heet hemodialyse) of via een slangetje elke nacht thuis steeds een beetje “water” in je buik te laten lopen en na een paar minuten er weer uit te laten lopen; dit heet peritoneaal dialyse.

Plastische chirurgie

De dokters die hier werken houden zich bezig met het mooier maken of repareren van de buitenkant van je lichaam, bijvoorbeeld je handen, oren, neus, lip of schedel. Ook kinderen met brandwonden worden hier geholpen.

Polikliniek

Een apart gedeelte van het ziekenhuis waar je heen gaat voor controle en waar je vragen kunt stellen aan de dokter.

Ponsplaatje

Een kaartje met daarop je gegevens, zoals je naam, adres en je patiëntennummer.

Psychiater

De dokters die kinderen met psychische problemen (problemen die je niet ziet, maar die in je hoofd zitten) onderzoekt en behandeld. De dokters die hier werken heten psychiaters.

Psychologen

Alle kinderen die in het ziekenhuis komen vinden dat wel spannend en zijn soms wel eens een beetje bang, Ze kunnen zich zorgen maken over hun ziek zijn of zelfs bang zijn dat ze niet meer beter kunnen worden. Soms zijn kinderen ook niet gelukkig en gaan ze heel veel of juist heel weinig eten, soms hebben ze moeite met poepen of plassen ze nog in bed, worden ze gepest of zijn ze bang dat anderen hen niet begrijpen als ze over hun ziekte praten. Meestal kunnen de ouders, de leraren op school of andere mensen hen dan wel helpen om zich weer wat gelukkiger te voelen. Maar soms is dat niet genoeg (of weten de mensen om je heen het ook niet zo goed) en dan is het fijn als iemand anders je kan helpen. De psycholoog is zo iemand. Zij of hij zoekt samen met je uit waar je goed in bent, waar je je zorgen over maakt of wat je moeilijk vindt en wat je daaraan zou kunnen doen. Ze kan je leren wat je kunt doen om minder bang te zijn, hoe je met bedplassen om kunt gaan, hoe eten weer gewoon voor je kan worden of hoe je aan anderen kunt vertellen wat je precies hebt.

Pulmonoloog

Dit is een dokter die alles weet over ziekten van de longen. Longen heb je nodig om te kunnen ademen. Iedereen heeft 2 longen (een linker en een rechter long) die in je borstkas zitten. De longen zorgen ervoor dat er zuurstof uit de lucht door het lichaam wordt opgenomen en dat koolzuur (afvalproduct van het lichaam) weer wordt uitgeademd. Als je longen ziek zijn dan kun je last krijgen van hoesten, slijm opgeven, benauwdheid of soms een piepende ademhaling.

Röntgen (röntgenstralen, röntgenfoto)

Met behulp van speciale stralen (röntgenstralen) kan er een foto van de binnenkant van je lichaam worden gemaakt. Op deze foto kun je je botten, maar ook je organen, zoals je lever en je hart zien.

Reflex

Een reflex is een automatische beweging die je lichaam maakt als een ander onderdeel wordt geactiveerd. Bij een algemeen onderzoek test de dokter je reflexen. Hij slaat met een soort hamertje (dit doet geen pijn) op een plekje onder je knie. Als het goed is, schiet je been naar voren. Dit is een reflex. Je hebt nog meer reflexen. Bijvoorbeeld: als je met je hand op iets heets komt, trekt je hand zich automatisch terug zodat je je niet brandt. Dat noemen ze een reflex reactie.

Revalidatie

Op deze afdeling leren kinderen omgaan met de lichamelijke problemen die ze (tijdelijk of blijvend) hebben overgehouden na een operatie of ziekte.

Rode bloedlichaampjes

Je hebt in je bloed twee soorten bloedlichaampjes. De witte bloedlichaampjes en de rode bloedlichaampjes. De rode bloedlichaampjes zorgen voor de verplaatsing van zuurstof in je bloed. Zie ook witte bloedlichaampjes.

Ruggenmerg

Het ruggenmerg is de zachte massa die binnenin de botten van je ruggenwervel zit. Door je ruggenmergkanaal lopen zenuwen die de spieren en dergelijke in je lichaam aansturen.

Secretaresse

Op de afdeling achter de balie vind je de afdelingssecretaressen. Zij helpen de artsen en verpleegkundigen bijvoorbeeld met het maken van afspraken van onderzoeken. Ook ontvangen zij jou en je ouders als je opgenomen wordt.

Shunt

Een shunt is een kunstmatige verbinding tussen een ader en een slagader in de onderarm. De arts maakt deze verbinding tijdens een operatie. Door deze verbinding stroomt het bloed van de slagader in de ader. Het bloed gaat op die plek sneller stromen. De ader krijgt daardoor een dikkere wand en kan makkelijker worden aangeprikt.

Slaapdokter / Anesthesist

De slaapdokter zorgt ervoor dat je organen gewoon werken terwijl jij slaapt tijdens een operatie. De slaapdokter past heel goed op jou als je slaapt.
Zie ook Anesthesie / Operatie / Narcose / Verdoving

Slagader

Dit zijn de buisjes die het bloed van je hart naar andere delen van je lichaam vervoeren. Het bloed in slagaders zit meestal vol zuurstof.

Snoezelkamer

Kamer waar je je heerlijk kunt ontspannen. In de snoezelkamer gaat het vooral om kijken, voelen en luisteren.

Als je naar je eigen huisdokter gaat, kan hij of zij je wel helpen als je een griepje hebt of bijvoorbeeld de mazelen. Maar als je iets ernstigs hebt dan word je meestal doorgestuurd naar een dokter die heel veel van een speciaal deel van je lichaam afweet (een specialist). Zo heb je voor elk lichaamsdeel of orgaan een dokter die daar veel over weet. Dat orgaan of lichaamsdeel is zijn of haar specialisme. Er zijn heel veel verschillende plekken van je lichaam die behandeld of geopereerd kunnen worden en daarom zijn er ook heel veel verschillende specialismen.

Specialist

Een specialist is een dokter die heel veel weet over een bepaald stukje van je lichaam. Zo heb je een chriurg die alles weet van opereren. Er is een cardioloog die verstand heeft van alles wat met je hart te maken heeft. Of de orthopeet die verstand heeft van je botten. Dit is natuurlijk een kleine greep uit een hele lang lijst met verschillende specialisten.

Steriel

Steriel betekent helemaal schoon, zonder bacteriën. De naalden waarmee dokters prikken zijn steriel. En de spullen in de operatiekamers ook. Dan kun je daar niet ziek van worden.

Stethoscoop

Met een stethoscoop luistert de dokter naar je hart, je longen en je buik. Zo kan hij horen of je hart goed klopt, of je goed ademt en of je darmen in orde zijn.

Stuwband

Een stuwband wordt gebruikt door een laborante van het priklab. Een stuwband is een soort elastiek die om je bovenarm wordt gedaan. De band wordt als een zwembandje opgeblazen en komt daardoor heel strak om je arm te zitten. Hierdoor komt er druk op je bloedvaten en worden ze wat beter zichtbaar. Zo ziet de laborante precies waar ze moet prikken en is de prik snel weer voorbij.

Traumaloog

Dokter voor kinderen die een heel ernstig ongeluk hebben gehad.

Tube

Spreek uit "tjoep". Dit is een buisje dat in de luchtpijp van een kind is geplaatst. Dit buisje is nodig wanneer een kind op de afdeling Intensive Care aan de beademingsmachine ligt. Zie ook Intensive Care / Beademingsmachine.

Uitslaapkamer

In de uitslaapkamer kun je rustig wakker worden na een operatie. De verpleegkundigen en doktoren zijn vlak bij je in de buurt, zodat ze je goed in de gaten kunnen houden.

Uroloog

Deze dokter houdt zich bezig met kinderen die problemen hebben met hun blaas, hun plasser of plasgaatje.

Verkoever

Een deftig woord voor uitslaapkamer.

Verpleegkundigen

Als je wordt opgenomen dan wordt je verzorgd door een vaste verpleegkundige. De verpleegkundige zorgt ervoor dat je je medicijnen krijgt en controleert je temperatuur en pols. Als je vragen of problemen hebt, dan kun je bij de verpleegkundigen terecht. Zij overleggen ook regelmatig met de artsen. Er zijn ook leerling-verpleegkundigen; zij leren voor verpleegkundige en lopen stage in het ziekenhuis.

Vingerprik / Venapunctie

Als er maar een beetje bloed nodig is voor het onderzoek, krijg je meestal een vingerprik. De vingerprik wordt gedaan door een laborante in het priklab of bij je bed.

Virus

Een virus is een klein deeltje waar je ziek van kan worden. Het lijkt op een bacterie, maar het verschil is dat het in een cel moet leven om te kunnen overleven. De meeste virusziekten gaan vanzelf over, maar enkele gaan nooit vanzelf over. Een goed voorbeeld van een virusziekte die vanzelf weer over gaat is het griepvirus. Een virusziekte die nooit over gaat is het HIV-virus.

Voedingsassistenten

De voedingsassistenten verzorgen het eten op de afdeling. Zij zorgen voor jouw ontbijt, drinken en fruit en de broodmaaltijd tussen de middag. 's Ochtends komen ze bij je langs om je te vragen wat je die dag wilt eten.

Witte bloedlichaampjes

Je hebt in je bloed twee soorten bloedlichaampjes. De witte bloedlichaampjes en de rode bloedlichaampjes. De witte bloedlichaampjes zorgen voor de afweer en vernietiging van beestjes die je gezondheid bedreigen, zoals bijvoorbeeld ziektekiemen en virussen. Zie ook Rode bloedlichaampjes.

Zaalarts

De zaalarts is een dokter die elke dag even bij je langskomt op de kamer. Hij of zij maakt een praatje met je en kijkt hoe het gaat. Ook beslissen zij wat er met je gaat gebeuren. Welke medicijnen je krijgt en of je naar een onderzoek moet.